Één van de meest belangrijke en effectieve antioxidanten in het menselijk lichaam is glutathion (GHS).
Het wordt aangetroffen in paddenstoelen, dieren, planten en sommige bacteriën en voorkomt oxidatieve schade veroorzaakt door reactieve zuurstofmoleculen. Het is een niet-essentiële voedingstof omdat het lichaam zelf glutathion kan aanmaken.
Voor de synthese van glutathion zijn de aminozuren cysteïne, glycine en glutaminezuur noodzakelijk. Het staat daarom bekend als een tripeptide.
Cysteïne is vaak de beperkende factor bij de cellulaire synthese van glutathion omdat dit aminozuur over het algemeen slechts beperkt aanwezig is in levensmiddelen.
Belangrijkheid
Glutathion speelt een sleutelrol in veel belangrijke fysiologische processen. Het is noodzakelijk voor weefselherstel en -opbouw, voor enzymatische reacties en voor het immuunsysteem.

Glutathion en de onvruchtbaarheid van de man
Menselijke spermatozoa worden omgeven door een membraan van meervoudig onverzadigde vetzuren. Deze zuren zijn extreem gevoelig voor oxidatieve stress als gevolg van lipide peroxidatie. Deze schade door vrije radicalen kan het sperma-membraan aanzienlijk verzwakken
Daardoor vermindert de motiliteit van het sperma en neemt abnormale spermamorfologie toe. Dit resulteert in een verminderde capaciteit voor penetratie van de oöcyt (vrouwelijke eicel) en als gevolg daarvan een vermindering van de algehele statische vruchtbaarheid.
Het glutathion ‘schild’ van het sperma
Daarom bevatten spermatozoa en seminaal plasma verschillende antioxidantenzymen zoals glutathionreductase, glutathionperoxidase, en superoxidedismutase. Deze beschermen de zaadcel van binnenuit.
De pathogenese van de onvruchtbaarheid van de man wordt waarschijnlijk beïnvloed door een onbalans tussen de antioxidantverdediging en pro-oxidatieve stress. Er is veel onderzoek verricht naar de relatie tussen glutathion en onvruchtbaarheid van de man.
Klinisch onderzoek: De rol van glutathion bij onvruchtbaarheid van de man
In 2011 publiceerde Naher et al. hun onderzoek waarin ze de correlatie tussen onvruchtbaarheid en glutathionniveaus evalueerden1.
Een-en-dertig onvruchtbare mannen en dertig vruchtbare mannen van ongeveer dezelfde leeftijd namen deel aan het onderzoek. Van elke deelnemer werd de medische geschiedenis vastgelegd en een uitgebreide zaadanalyse verricht. Om de antioxidantcapaciteit vast te stellen, werd de glutathionconcentratie van de erytrocyten en het seminaal plasma gemeten.
Resultaten
Het resultaat van dit onderzoek was:
- Het aantal spermacellen en het volume van het ejaculaat waren sterk achteruit gegaan (p<0.001) bij de onvruchtbare groep vergeleken met de controlegroep.
- Het percentage mannen met abnormale spermamotiliteit en -morfologie was hoger bij de onvruchtbare mannen vergeleken met de vruchtbare mannen.
- Er was weinig verschil tussen de twee groepen in de gemiddelde glutathionniveaus van de erytrocyten. Daarentegen waren de glutathionconcentraties in het seminale plasma aanzienlijk lager bij de onvruchtbare groep (1.64 (0.23-7.50)) vergeleken met de controlegroep (4.26 (2.32-7.50)) mg/dl (p<0.001).
Deze studie heeft het verband aangetoond tussen lage glutathioniveaus in het seminaal plasma en abnormale waarden voor de spermaconcentratie, semenvolume, spermamotiliteit en -morfologie. In deze studie corresponderen hogere niveaus van glutathion in het seminaal plasma met gezonde, vruchtbare mannen.
Het onderzoek suggereert dus dat de concentratie glutathion in het seminaal plasma een direct effect kan hebben op de vruchtbaarheid van de man.
Klinisch onderzoek: Glutathion, stress en vruchtbaarheid
Een in 2005 gepubliceerd onderzoek benadrukt de negatieve invloed die stress heeft op de vruchtbaarheid van de man en op het seminaal glutathion2. Vier-en-dertig gezonde medische studenten namen deel aan dit onderzoek.
Zaadmonsters werden gedurende het vierde trimester verzameld, drie weken voor hun eindexamens (stressvolle periode) en drie maanden na de examens ( stressloze periode). De onderzoekers maten naast de standaard spermawaarden ook de concentratie glutathion in het seminaal plasma.
Resultaten
Het resultaat van het onderzoek was:
- In de periode voor de examens waren de glutathionwaarden van het seminaal plasma laag en was de motiliteit van het sperma verminderd.
- Het percentage afwijkende spermatozoa was hoger in de monsters verzameld gedurende de stressvolle periode vergeleken met de stressloze periode.
Dit onderzoek heeft aangetoond dat gedurende periodes van examenstress het glutathionniveau van het seminaal plasma daalt. Ook treedt er een corresponderende vermindering van de spermakwaliteit op.
Gedurende stressvolle periodes neemt de activiteit van vrije radicalen toe. De voorraad glutathion, dat de gevolgen van oxidatieve stress minimaliseert, kan hierdoor uitgeput raken waardoor zaadcellen kwetsbaar worden voor schade.
Klinisch onderzoek: Glutathion en spermamotiliteit
Er zijn meerdere onderzoeken verricht naar het effect van glutathionsupplementen op de vruchtbaarheid van de man. In een van deze onderzoeken werd glutathion toegediend aan mannen die leden aan subfertiliteit als gevolg van een niet-bacteriële infectie van het genitaalkanaal (INF) of een unilaterale varicocele (VAR)3.
Twintig mannen namen deel aan de placebo-gecontroleerde dubbelblinde cross-over test. Ze ontvingen per dag hetzij een placebo, hetzij 600 mg glutathion gedurende een periode van twee maanden, en schakelden daarna over naar de alternatieve behandeling. Zowel voor als tijdens de test werd een zaadanalyse uitgevoerd.

Resultaten
Het resultaat van het onderzoek was:
- De mannen die glutathion ontvingen toonden statistisch significante verbeteringen in de spermamotiliteit vergeleken met de controlegroep. In het bijzonder het percentage van de voorwaartse motiliteit was sterk verbeterd.
Het onderzoek suggereert dat glutathiontherapie van belang kan zijn bij het verbeteren van de vruchtbaarheid van mannen die lijden aan INF of VAR. Deze resultaten kunnen ook bredere implicaties hebben aangezien een glutathiongebrek leidt tot instabiliteit van het middengedeelte van de zaadcel. Dit veroorzaakt een gebrekkige motiliteit en morfologie, die uiteindelijk leiden tot een verminderde vruchtbaarheid. Op basis van dit bewijs kan geconcludeerd worden dat glutathion noodzakelijk is voor de ondersteuning van een gezonde vruchtbaarheid bij alle mannen.
Bronnen van glutathion
Om het glutathionniveau te verhogen is het belangrijk voedsel te eten dat rijk is aan het aminozuur cysteïne. goede bronnen van cysteïne zijn bijvoorbeeld broccoli, kool, bloemkool, spruitjes, avocado’s, perziken, watermeloen, tomaten, erwten, knoflook en uien.
Glutathion kan ook als supplement genomen worden. Tijdens de spijsvertering wordt glutathion voor het grootste deel afgebroken tot de aminozuren waar het uit opgebouwd is4. Voedingsexperts bevelen daarom vaak aan om de beperkende factor L-Cysteïne (of N-Acetyl-l-cysteïne) in combinatie met glutathion in te nemen.
Samenvatting
Glutathion is een bijzonder krachtige antioxidant en essentieel voor de bescherming van het lichaam. Er is een duidelijk verband tussen lage glutathionniveaus in het seminale plasma en abnormale spermawaarden. De eerste onderzoeken suggereren dat glutathionsupplementatie kan helpen bij het verhogen van de vruchtbaarheid van de man door het beschermen van de spermatozoa. Verder klinisch onderzoek is noodzakelijk.
Het gebruik van glutathion voor spermamotiliteit en DNA-bescherming

Glutathion is een krachtige vruchtbaarheidsverhogende voedingsstof, maar ook slechts één van meerdere zogenaamde vruchtbaarheids-neutraceuticals. Het verhoogt de spermamotiliteit en de algehele vruchtbaarheid, maar heeft geen effect op andere sleutelwaarden zoals morfologie en het aantal spermatozoa.
Klinisch onderzoek heeft consequent aangetoond dat:
We hebben daarom 18 gecombineerde vruchtbaarheidssupplementen voor de man in een transparente evaluatie met elkaar vergeleken.
Spermamotiliteit-verhogende vruchtbaarheidsvoedingstoffen voor de man
Literatuurlijst
- “Naher, Z. et.al. (2011). Role of glutathione in male infertility. Bangladesh Journal of Medical Biochemistry, Volume 4, Issue 2, (pp. 20-25).” ↩
- “Eskiocak, S., et al. (2005). Glutathione and free sulphydryl content of seminal plasma in healthy medical students during and after, Human Reproduction, Volume 20, Issue 9, (pp. 2295-600.” ↩
- “Lenzi, A. et.al (1993). Placebo-controlled, double-blind, cross-over trial of glutathione therapy in male infertility. Human Reproduction, Volume 8, Issue 10, (pp. 1657-67).” ↩
- “Hagen TM, Wierzbicka GT, Sillau AH, et al. Fate of dietary glutathione: disposition in the gastrointestinal tract. Am J Physiology 1990;259(4Pt1):G530-5)” ↩
- “http://humupd.oxfordjournals.org/content/14/3/243.full” ↩
- “Imhof, Martin et al., “Improvement of sperm quality after micronutritient supplementation” ↩