Onderzoek heeft aangetoond dat zowel mannen als vrouwen baat hebben bij foliumzuur. Het is essentieel voor een gezonde vruchtbaarheid van de man en helpt geboorteafwijkingen tijdens de zwangerschap voorkomen.
Foliumzuur, ook wel bekend als vitamine B9, behoort tot de groep van de B vitamines. Het is een in water oplosbare vitamine die uit de voeding opgenomen moet worden.
Het lichaam is niet in staat foliumzuur op te slaan en heeft daarom een constante aanvoer nodig om in debehoefte te voorzien.
De beschikbaarheid van foliumzuur heeft belangrijke implicaties voor de vruchtbaarheid en de ontwikkeling van de foetus. De productie van nucleïnezuur is afhankelijk van de beschikbaarheid van foliumzuur. Nucleïnezuur is een essentiële component van zowel RNA (ribonucleïnezuur) als DNA (desoxyribonucleïnezuur) en continu nodig voor de voortdurende celdeling in ons lichaam.
Tekorten aan foliumzuur kunnen daarom leiden tot genetische mutaties in zowel spermacellen als embryo’s.

Klinisch onderzoek: Foliumzuur kan de concentratie en dichtheid van het sperma beïnvloeden
Een onderzoek uit 2001, waar zowel rokende als niet rokende mannen aan deelnamen, onderzocht het verband tussen foliumzuur en spermawaarden. Wallock et al. analyseerden bloed- en zaadmonsters van 24 rokers en 24 niet-rokers1.Ze maten de homocysteïne- en foliumzuurniveaus in het bloed en het seminaal plasma alsmede de totale sperma concentratie en het aantal zaadcellen.
Resultaten
Het resultaat van het onderzoek was:
- Totale concentraties in het seminaal plasma waren voor alle deelnemers gemiddeld 1,5 keer hoger dan in het bloed plasma. Dit suggereert dat hoge concentraties foliumzuur in het seminaal plasma noodzakelijk zijn.
- Mannelijke rokers hadden lagere concentraties foliumzuur in hun seminaal plasma vergeleken met niet-rokers.
- Mannen met hogere concentraties foliumzuur in hun seminaal plasma hadden ook een hoger aantal en een hogere concentratie spermacellen.
Deze resultaten komen overeen met andere onderzoeken die aantonen dat het roken van sigaretten de beschikbaarheid van foliumzuur aanzienlijk vermindert2. Het belang van foliumzuur voor de productie en het in stand houden van nieuwe cellen kan mogelijk verklaren waarom een laag aantal spermacellen en een lage dichtheid worden geassocieerd met gereduceerde foliumzuurniveaus in seminaal plasma.
Klinisch onderzoek: Sperma-aneuploïdie verminderen met foliumzuur
Aneuploïdie(chromosomale afwijkingen3) doet zich voor wanneer het aantal chromosomen oneven is. Dit leidt tot een extra of een ontbrekend chromosoom. Aneuploïdie is een vaak voorkomende oorzaak van genetische aandoeningen. Het kan tot aangeboren gebreken leiden en wordt ook in verband gebracht met bepaalde vormen van kanker.
Een onderzoek uit 2007 onderzocht het effect van zink, foliumzuur en antioxidanten (Vitamines E, C en B-caroteen) op het voorkomen van aneuploïdie in menselijk sperma4. Spermamonsters van 89 niet-rokende gezonde mannen werden geanalyseerd op aneuploïdie. De dagelijkse inname van vitamine C, Vitamine E, B-caroteen, zink en foliumzuur werd bepaald aan de hand van voedselfrequentie vragenlijsten. Ook werd in de analyse met covarianten rekening gehouden.
Resultaten
Het resultaat van het onderzoek was:
- Mannen met een hogere foliumzuurinname vertoonden minder chromosomale afwijkingen in hun sperma dan mannen met een lagere foliumzuurinname.
- Er werden geen verbanden vastgesteld tussen zink- of antioxidanteninname en aneuploïdie van het sperma.
De belangrijke rol die foliumzuur speelt in de productie van nucleïnezuur biedt een mogelijke verklaring voor deze resultaten. Geringe hoeveelheden foliumzuur beperken het vermogen van het lichaam om RNA en DNA te synthetiseren. Dit kan leiden tot genetische afwijkingen en gevolgen hebben voor de ontwikkeling van het sperma. Aangezien het drie maanden duurt voor het sperma volledig rijp is, zal een ernstig foliumzuur gebrek een negatieve invloed hebben op de ontwikkeling van het sperma.
Klinische studie: Het verhogen van de vruchtbaarheid van de man door middel van foliumzuursupplementen
In Nederland onderzochten Wong et al. de effecten van foliumzuur en zinksulfaat op spermawaarden5. Deze dubbel-blinde, placebo-gecontroleerde interventiestudie werd uitgevoerd gedurende een periode van 26 weken. Er namen 108 vruchtbare mannen en 103 subfertiele mannen aan deel.
Aan de deelnemers werd willekeurig hetzij foliumzuur en een placebo, zinksulfaat en een placebo, foliumzuur en zinksulfaat of twee placebo’s gegeven. De dagelijkse dosis zinksulfaat was 66 mg, de dagelijkse dosis foliumzuur was 5 mg (5.000 μg). Vóór het innemen van de supplementen en aan het eind van het onderzoek werden zaadanalyses verricht.
Resultaten
Het resultaat van het onderzoek was:
- Er was een toename van 74 procent in normaal sperma bij de subfertiele mannen die de combinatie van foliumzuur en zinksulfaat hadden gekregen.
- De vruchtbare mannen vertoonden ook een verhoogd aantal normale spermacellen als gevolg van een gecombineerd zinksulfaat/foliumzuur supplement.
Dit onderzoek suggereert dat voldoende foliumzuur noodzakelijk is voor een gezonde hoeveelheid spermacellen. Foliumzuursupplementen kunnen in combinatie met andere sporenelementen, zoals zink, helpen de vruchtbaarheid te verhogen.
Foliumzuur en zwangerschap

Foliumzuur is bijzonder belangrijk voor het ondersteunen van een gezonde ontwikkeling van de foetus en onontbeerlijk voor de ondersteuning van celdeling en groei. Het is ook van essentieel belang voor de synthese van DNA en RNA en de productie van gezonde rode bloedlichaampjes.
Te lage concentraties foliumzuur worden in verband gebracht met afwijkingen van de hersenen, het ruggenmerg en de neurale buis. Veel van deze problemen doen zich voor voordat de vrouw ontdekt dat ze zwanger is. Dit is de reden dat het van essentieel belang is de inname van foliumzuur te verhogen voordat ze probeert zwanger te raken.
In het Verenigd Koninkrijk adviseert het wetenschappelijke Advisory Committee on Nutrition dat vrouwen die proberen in verwachting te raken dagelijks 400 µg foliumzuur consumeren en doorgaan met het innemen van deze vitamine gedurende het eerste trimester. Vrouwen met een geschiedenis van zwangerschappen met geboorteafwijkingen wordt aangeraden dagelijks 5 mg in te nemen voor de conceptie en daarna gedurende de eerste 12 weken van de zwangerschap. Dit kan het risico op afwijkingen aan de neurale buis tot wel 75 procent verminderen6.
Voedingsmiddelen rijk aan foliumzuur
Goede bronnen van foliumzuur zijn eieren, linzen, sla, melk, erwten, asperges, bakkersgist, broccoli, volkoren brood, spinazie, sinaasappels, spruitjes, kool, bloemkool en niertjes.
Ongeveer 85 procent van de wereldbevolking krijgt te weinig foliumzuur binnen. In sommige landen zoals Zweden en de Verenigde Staten is daarom het met foliumzuur verrijken van standaard levensmiddelen zoals zuivel, meel en eieren toegestaan.
Samenvatting
Zowel mannen als vrouwen hebben foliumzuur nodig voor de ondersteuning van een gezonde vruchtbaarheid. Foliumzuur is van belang voor de vruchtbaarheid van de man omdat het bevorderlijk is voor een gezond aantal spermacellen en een goede concentratie, morfologie en motiliteit. Onderzoek heeft aangetoond dat genetische afwijkingen van het sperma verminderd kunnen worden door regelmatige inname van foliumzuur supplementen.
Voor vrouwen die moeder willen worden is foliumzuur essentieel voor het voorkomen van afwijkingen aan het ruggemerg, de hersenen en de neurale buis van hun zich ontwikkelende baby’s. Vrouwen zouden moeten beginnen met het innemen van een goed foliumzuur supplement voordat ze proberen zwanger te raken. Het innemen van foliumzuursupplementen dient in ieder geval de eerste drie maanden van de zwangerschap te worden volgehouden.
Het gebruik van foliumzuur voor het verhogen van de vruchtbaarheid van de man

Foliumzuur is een belangrijke vruchtbaarheidsverhogende voedingstof voor de man maar ook slechts één van meerdere zogenaamde vruchtbaarheids-neutraceuticals. Het heeft een positief effect op de algehele vruchtbaarheid, maar beschermt het sperma niet tegen oxidatieve schade.
Klinisch onderzoek heeft consequent aangetoond dat:
We hebben daarom 18 gecombineerde vruchtbaarheidssupplementen in een heldere evaluatie met elkaar vergeleken.
Meer sperma-verbeterende voedingstoffen
Literatuurlijst
- “Wallock L. et.al. (2001). Low seminal plasma folate concentrations are associated with low sperm density and count in male smokers and non-smokers. Fertility and Sterility, Volume 75, (pp. 252-9).” ↩
- “Gabriel, H. et.al. (2006). Chronic cigarette smoking is associated with diminished folate status, altered folate form distribution, and increased genetic damage in the buccal mucosa of healthy adults. The American Journal of Clinical Nutrition, Volume 83, Issue 4, (pp. 263).” ↩
- “http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12735865” ↩
- “Young, S. et.al (2007). The association of folate, zinc and antioxidant intake with sperm aneuploidy in healthy non-smoking men. Human Reproduction, Volume 23, Issue 5, (pp. 1014-1022).” ↩
- “Wong, W. et.al. (2002). Effects of folic acid and zinc sulfate on male factor subfertility: a double-blind, randomized, placebo-controlled trial. Fertility and Sterility, Volume 77, Issue 3, (pp. 491-8).” ↩
- “Holmes, L. et.al. (1997). Teratology Society Consensus Statement on Use of Folic Acid to Reduce the Risk of Birth Defects. Teratology, Volume 55 381 (1997).” ↩
- “http://humupd.oxfordjournals.org/content/14/3/243.full” ↩
- “Imhof, Martin et al., “Improvement of sperm quality after micronutritient supplementation” ↩